Tomatina

Better late then never...

Woensdag 29 augustus: Tomatino!!

Yeahhhh! Vandaag is het zover! Tomatina; The BIGGEST FOOD FIGHT WORDLWIDE! En daarmee ook DE reden dat we hier met elkaar in Valencia zijn beland… Als diëtist wil ik dit graag meemaken en dat zagen Sanne (ook diëtist), Bertil en Bianca ook wel zitten… Maar misschien dan wel om vooral mij te bekogelen… :). En zoals ik het al benoemde: het is één groot voedselgevecht, niet zomaar met eten, maar met geplette tomaten.. Hele tomaten? Daar mag je niet mee gooien, maar squeeze je ze in je handen, dan is smijten legaal geworden!

En jahaaa natuurlijk ik hoor het je al zeggen: “Eten is om op te eten!” Er is zoveel honger op de wereld. Klopt allemaal. Maar die honger is niet omdat er niet voldoende voedsel op de wereld is. Het is gewoon niet goed verdeeld. En daar verandert dit voedselgevecht niets aan…. Bovendien zijn tomaten heel gezond. (Of was dat alleen als je ze opeet?).

Ter info even een (Engelse) toelichting voor wie Tomatina niet kent:
The Tomatina Tomato Fight started in the 1940s, for reasons unknown, in the village of Buñol, near Valencia. What began as a civil disturbance that was broken up by the police became adopted by the citizens of Buñol every year thereafter, eventually attracting huge international crowds. Various theories have been put forward about the exact origins of the event:
- It was the result of a street brawl near a grocery store.
- It was a practical joke on a particularly bad musician.
- The tomatoes were being thrown at an unpopular local politician.
- It was a school food fight that became adopted by the rest of the townsfolk.
Whatever the reason is for the Buñol's annual food fight, the Tomatina Tomato Fight now attracts people from all over Spain and the rest of the world, each fourth Wednesday in August.... en daarmee dus ook een trosje Nederlanders…

Gisteravond hebben we ons ingelezen. We moeten licht gekleed (dan staan we er straks tenminste gekleurd op) en vooral op tijd komen.
Dus staan we op tijd op, ontbijten, kleden ons aan en… zijn te laat voor de bus. Bertil wil zorgen dat we wel ergens op tijd aankomen, terwijl de rest denkt dat het wel goed komt… Dus even later staat er een taxi klaar (dank Bertil)… We rijden naar het station om de trein te pakken naar het 45km verderop gelegen Bunol. De taxichauffeur vraagt of we écht wel met de trein willen, maar kosteneffectief gezien is er geen discussie over.
Tot we bij het station aankomen. De chauffeur heeft niet gelogen: Er staat een rij van 2-3 personen dik en 100m lang voor de kaartjesautomaat… ooopss.. de eerstvolgende trein hebben we dan minimaal gemist. Even een korte discussie en centjes tellen… We hebben namelijk zo min mogelijk mee: alles gaat vies en nat worden. Behalve witte kleding, wegwerpcamera’s en bewapend met duikbrilletjes hebben we alleen nog wat (ijs)water, een snackje en een plastic zakje met een euro of 50,- mee… Maar Bertil niet. Die is van de ‘better safe then sorry’ en heeft zijn eigen zakgeld mee. Genoeg om de taxi door te laten racen naar Bunol. Lucky us :)

Daar mooi op tijd aangekomen zien we drommen mensen uit auto’s, taxi’s en bussen in de richting van het centrum struinen. De één met een mooie Iphone in de hand (gelijk uitgemaakt tot gestoorde), de ander met een duikbril op het hoofd en de volgende met flessen drank in de handen. Dat laatste verbaast ons zo rond 9u à 10u in de ochtend. Maar niet voor lang, een half uur later gaan ook wij overstag voor een grote beker Spaanse drank: Sangria…

Het wordt drukker en drukker en de sfeer is goed. Iedereen gaat uitgelaten en vol spanning af op de nog grotere menigte. Maar het STARTpunt: de paal met de ham, is voor al die mensen op dit tijdstip allang onbereikbaar geworden…. De paal met de ham is een belangrijk onderdeel van Tomatina. Het is een ingezeepte paal waar de één na de ander in klautert om de grote ham te pakken te krijgen. Als iemand daarin slaagt, mag hij/zij de ham houden, maar voor ons betekent dat: Start the fight….! Tot die tijd is elke vliegende tomaat verboden. En raar maar waar, daar houdt iedereen zich aan!

Inmiddels zitten we vast, als sardientjes in een blikje… als vlees in een worstje… als slachtoffers van het komende tomatengevecht… De smalle steegjes zijn overvol gestroomd en dus is het af en toe happen naar adem en als iemand naar voren duwt, dan ga je mee. Ook als je voeten de grond niet raken… Best beangstigend. Het geduw en getrek is namelijk onvoorstelbaar en als je de kans krijgt om onderuit getrapt te worden is je leven niet zeker.. Is het typisch voor Spanje dat dit hier gewoon kan? In NL zou alleen al om de gevaren van verdrukking een voedselgevecht verboden worden… En anders zouden misschien Foodwatch, het Voedingscentrum of de Consumentenbond wel tegen de voedselverspilling zijn… Maar niet hier, dit is Spanje. En wij zijn erbij! Eenmalig, dat is gedurende de angstige momenten wel duidelijk geworden. En dat terwijl we nog geen tomaat hebben gezien…

Er ontstaat gejuich: de ham is bereikt! En direct daarna vallen er tomaten i.p.v. verkoelende emmers water naar beneden… Niet veel later blijken er ook nog vrachtwagens gevuld met tomaten tussen de menigte door te kunnen rijden…! Kan dat zomaar?! Ja toch wel…. Help! Wegrennen! of nee dat kan niet, dus opletten geblazen! Duikbril op en handen omhoog en vooral niet duiken… De tomaten vliegen om en in de oren. Dus daaaaaarom zijn alle huizen met plastic afgeplakt… !!

Tomaten vallen niet ver van de prooi, door de verdrukking pluk je stukjes tomaten van je schouders, je borst, van je hoofd en uit je oren. Doorgooien! Tenminste als je je arm kan strekken. En anders maar over je heen laten gaan. Letterlijk. Figuurlijk. En goed opletten; zien we elkaar nog steeds? Iedereen is wit met rode stippen. Iedereen draagt een duikbril. Maar ik zie Bianca en Sanne verderop op een trap staan, Bertil en ik schuiven ook die kant op: het ziet er minder beangstigd uit daar. Daar op een verhoging aangekomen snap ik direct de ruimte… Je staat in het middelpunt en dus fungeer je als vangnet voor de tomaten die per honderden uit de vrachtwagens komen. Hmmm.. de éne tomaat smaakt toch anders dan de andere. Maar het beeld om je heen wordt iig steeds onsmakelijker…
Maar dan is vrachtwagen 5 of 6 ook voorbij en komt er een signaal waarna het gevecht stopt. Net zo plots als dat het begon. Tijd voor de laatste foto’s met het resultaat: de wegwerp-camera’s zijn gelukkig niet weggeworpen.. ;)

Bunol is omgetoverd tot één ranzig rood festijn. Overal zijn er tuinslangen, emmers met water en sproeiers om de viezigheid (on)vrijwillig van je af te spoelen. Aha… daarom moesten we een bikini of zwembroek aan… Het is geweldig om de menigte te zien terwijl je rustig om je heen kan kijken en alles zo veranderd is. Niet alleen stukken tomaten, maar ook veel duikbrilletjes (o.a. de mijne), schoenen, slippers en (stukken) T-shirts bedekken de ontstane loopruimte..

Als we zelf dan min of meer afgespoeld zijn sjokken we met de stoet mee richting station. Weer rijen. En sproeiers. Er zijn extra regels vandaag: je hebt niet alleen een kaartje nodig maar dient soort van schoon te zijn met bekleed bovenlichaam. Door veel gescheurde T-shirts blijkt dit niet voor iedereen zo vanzelfsprekend en gemakkelijk... Als we drie kwartier in de rij hebben gestaan belanden we in de overvolle trein. Er is alleen nog plek op de grond, in het gangpad of tussen de stoelen. Maar dat geeft niet. We zijn moe en vallen één voor één tijdens de trgreis in slaap.

In Valencia aangekomen hebben we trek, in ieder geval in iets anders dan tomaten. Van de allerlaatste centen kunnen we nog net water en een snack kopen en dan vervolgen we lopend de weg naar het appartement. Onderweg passeren we de ‘Ciudad de las Artes y las Ciencias’ (=CAC), ‘de stad van de kunsten en wetenschappen’. De zeer moderne gebouwen van architect Santiago Calatrava. We zijn warm, vies en een tikkie rebels… Bianca en ik besluiten eerst een watertje in te springen waar ook honden zich bleken af te koelen, maar die was wel erg vies. Daarom vervolgens we onze weg via de grachten van de CAC. Helder schoon water tot kniehoogte, perfect om de schoenen te wassen, de beenspieren te gebruiken en de CAC vanuit een ander perspectief te aanschouwen. Als we worden opgemerkt door bewaking blijkt hij daar echter niet van gediend te zijn. We doen alsof we niets horen en redden het tot het einde… lachend en een stuk schoner komen we uiteindelijk bij ons appartement aan. Appartement in? Of zwembad in? Nou daar we al snel over eens; zwembad in, maar wel eerst netjes afdouchen. Goh nog meer tomaat in mijn haar aangetroffen,… raarrrrr…
Schoonzwemmen, even wat eten en weer zwemmen en slapen langs het zwembad. Koken, eten, drinken, slapen…. Wat een dag…. Wat een feest. Wat een voedselgevecht. Wat een wereldsidee. En wat een herinneringen...

Dit was Tomatina: Eens, maar nooit meer :).